Bu haber 1346 kere okunmuş. 20.11.2020 Cuma 08:51

Paylaş Tweetle Paylaş Yorum Yap

Burhaniye mimarlar Odası Başkanı Mimar Erhan Güngör yaptığı açıklamada şunları söyledi: Ülkemizin ve Ege Bölgemizin büyük ölçüde yıkıcı depremlerin oluşabileceği bir coğrafya üzerinde yer alıyor. 30 Ekim tarihinde İzmir’de meydana gelen 6,9 büyüklüğündeki depremi de Burhaniye olarak derinden hissettik. Şiddetin bu kadar hissedilmesi ise zeminin iyi olmamasından kaynaklanıyor. Ülkemizin büyük bir bölümünün 1. Derece fay hattında olması ve meydana gelen depremlerde bir çok vatandaşımızın yaşamını yitirmesi ülke de alınması gereken önlemler yeteri kadar alınıyor mu? Son olarak Ege Bölgesinin büyük bölümünde en derinden hissedilen depremde gözler Burhaniye’ye ve körfeze çevrildi. İzmir’i vuran 6,9 şiddetindeki depremde yaşanan yaralanmalar ve ölümler yaşadığımız bölgede ne kadar güvende olduğumuzu gerek devlet, gerekse yerel yönetimler olası bir depreme ne kadar hazır? İşte Burhaniye’de yaşanabilecek bir depreme ne kadar hazırız sorusunu Burhaniye Mimarlar Odası Başkanı Erhan Güngör’e sorduk ve çarpıcı cevaplar aldık. Ara başlıklar olarak, 1. Hiçbir bilgisi olmayan bazı müteahhitler, Müteahhitlik sınava ve eğitime tabi olması gerekiyor, Müteahhitlik yönetmeliği daha ağır olması gerekir. 2. 2-Yapı stokumuzun acilen elden geçirilmesi, riskli binaların tespiti. 3. 3- Deprem ve afet sonrası Burhaniye’de neler yapılması gerekirin programını acilen oluşturmamız gerekiyor. 4. 4- Binalara güvenli bina karnesi yapılması, binanın sağlamlığına göre puantaj yapılması, herhangi bir mahallede bir ev alacak olan kişinin bu evin karnesine bakarak yeni evini alması sağlanmalı. 5-Kalitesiz ve ucuz proje üretimi. Şimdi bunları biraz daha açmak gerekirse bu yukarıdaki 5 madde ana başlıklar altında değerlendirmek gerekir. Soru: Burhaniye depreme hazır mı? eksiklikler var mı? bu eksikliklerin ve yanlışlar nelerdir? Burhaniye’nin İzmir Bayraklıdan, Bornova’dan hem zemin açısından hem de yapıların sağlamlığı açısından bir farkı yok. Sadece Burhaniye’nin değil Ülkemizin genel bir sorunu aslında. Biz yeni deprem ülkesi olmadık, yüz yıllardır deprem bölgesiyiz. Ama yapılarımız kağıt üzerinde yani yönetmeliklerle 99 depreminden sonra iyileştirildi. Bu bakımdan sadece Burhaniye için değil tüm Türkiye’de 2000 yılından önce yapılan yapıların muhakkak yapı analizi yapılması gerekir. Yani 2000 yılı öncesi yapı analiz sonucu oturulabilir. Onayı almamışsa olası depreme hazır değil , 2000 yılı bu konuda milattır. Deprem sonrası da en az deprem kadar önem arz ediyor. Olası bir büyük depremde söylemek istemiyorum ama muhakkak yıkılan binalar olacak , kentteki eski yapıları gördüğüm için bu şekilde söylüyorum. Deprem sonrası kurtarma çalışmaları, toplanma alanları gibi konuların önceden programlanmış olması gerekir. Burhaniye de arama kurtarma ekibimiz var mı? varsa kimler? bunlar eğitimlere alınmış mı? Bu konuda hem biz STK lara, Belediyeye ve Kaymakamlığa görev düşüyor Mimarlar Odası buradan çağrıda bulunuyor böyle bir çalışmayı faaliyete geçirmemiz gerekiyor. İzmir de 5 bina yıkıldı kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları 7 gün sürdü ya 100 bina yıkılsaydı ne olacaktı? Kaos ortamı kaçınılmazdı. Her ne kadar yönetmeliklerimiz dünya standartların üzerinde olsa bile piyasa şartları sağlam yapı üretmiyor. Bu eğitimi ve bilgisi olmayan müteahhitlerden ve ucuz iş gören teknik elemanlardan kaynaklanıyor . Mühendis mimar az para aldığı için çok proje çiziyor, projeye vakit ayıramadığı için kalitesiz çözümler üretetiyor. Körfezde m2 ye 1 lira proje çizen mühendisler var . Ne demek yani 1000 m2 proje 1000lira . Düşünebiliyor musunuz inşaattın maliyeti 2 milyon lira , binayı ayakta tutan proje bin lira . Araç kullanmak için belli bir süre kursa gidiyoruz sonrasında hem yazılı hem de uygulamalı sınava tabi oluyoruz. Ehliyetimizi aldıktan sonra hemen trafiğe çıkmıyoruz boş alanlarda ya da yollarda pratik yapıyoruz herkes bu uygulamadan geçmiştir. Peki müteahhit olmak için ne yapmak gerekir , HİÇBİRŞEY. Çevre ve Şehirciliğe harcını yatırıp müteahhit olabilirsin. Nerde bunun eğitimi, nerde bunun sınavı, nerde bunun deneyimi. Ben mimar olmak için 5 yıl okudum öncesinden de 11 yıl zorunlu eğitim var. Sonra hiç bir bilgisi deneyimi olmayan müteahhitler insanlara ev değil tabut yapar. Kolon kiriş, çiroz etriye bilmeyen müteahhitler var. Müteahhitliğinde bir eğitime ve deneyime tabi tutulması gerekir . Bu yasal düzenlemenin bir an önce olması düşüncesindeyim. Aslında binalarında sağlamlık puanları olması gerekir. Proje , zemin , beton , demir analizinden belli bir hesaplama ile yapının sağlamlık puanı çıkarmak gerekir . Konut alan vatandaş bu puana göre alacağı konutu tercih etmesi doğru olur böylelikle alacağı konutun ne kadar sağlam olduğunu bilir tabi bu uygulama yasal düzenleme ile olur. Günümüzdeki şartlara göre konut alacaklar dairenin sadece boyasına seramiğine penceresine kapısına bakmasın , sağlamlığını araştırsınlar. Bu nasıl olur güvenilir müteahhittin evini alabilirler, yapının projesini güvenilir bir teknik elemana inceletebilirler, belediyelere danışabilirler , lütfen bu konuda bilinçli olalım. Soru: 2015 sonrası yapılan binalar var. Bunların ne kadar güvenilir. Kriterlere ne kadar uygun. Bizim Yönetmeliklerimiz dünya standartları üzerinde. Sağlam zemin , proje ve uygulama olduktan sonra yeni yapıların ülkemizdeki deprem ölçeklerinde yıkılacağını ön görmüyoruz. Soru: Asmolenli yapının binaya zararı var mı? Bazı müteahhitler ara katlar arasına döşenen köpükten imal edilen asmolenin binanın yükünü azalttığını iddia ediyor. Bu doğru mudur? Asmolenli yapı sağlam değildir diyemeyiz ama kirişli yapı daha sağlamdır diyebiliriz. Köpüğün kullanımı çoğu belediyelerde yasak , yumuşak bir malzeme ısıya dayanıklı değil zamanla yok olacağından yaratacağı boşluk betona zarar verecektir. Kolay tasarım ve kirişin görülmesini istememesinden ötürü asmolenli yapılar tercih ediliyor ama son çıkan deprem yönetmeliğinden ötürü artık statik hesap sizi kirişli yapıya zorluyor. Kirişin hacimlerde gözükmesi sorun olmamalı, hem üreten hem kullanan kişiler kirişli evleri tercih etsin çünkü daha sağlam. Sondaj sayıları 3’den 1’e neden düşürüldü? Sondaj sayısı belli alana ve kata göre değişiyor. Burhaniye Belediye meclisi tarafından sondaj sayısı 3 kata kadar olan yapılarda düşürüldü ama bu demek değildir ki artık yapılar daha zayıf olacak. Zemin etüt sadece zeminin analizini yapmaktır. Herhangi bir zemin iyileştirmesi değildir. Burhaniye’nin genelinde zeminin yumuşak olduğunu biliyoruz. Zeminlerimizin iyileştirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Soru: Öğretmenler Mahallesinde yerin hemen altından 2-3 metreden su çıkıyor. Evlerin birçoğu 1-2 metre yüksekliğinde rutubet var. Bir deprem olduğunda Öğretmenler mahallesi ne kadar etkilenir? Islak zeminde temeli sudan korumak lazım. Bunun için bohçalama veya drenaj yapmak çözümlerden bir tanesi. Islak zemin betona ve demire zarar verecek. Zaman geçtikçe sıkıtı yaratacak. Pelitköy altında, Adyar’da yapılan evlerin kolonlarının, kirişlerinin çatladığını gördük. Bu da nemden ve ıslak zeminden kaynaklanıyor. Tedbirini almak lazım. Soru: Sıvılaşmanın olası depreme etkileri nedir? Özellikle Orjan, Denetko, İmko, 73 Evler, Öğretmenler mahallesi gibi yerleşim yerlerinde sıvalaşmanın sonuçları ne olur? Yumuşak zemin sağlam yapıyı bile göçertir. Üsteki yapı kale gibi yapılsa dahi bozuk zeminde ya batar ya yan yatar. Böyle zeminlerde zemin etüt raporuna göre zemin iyileştirilmesi yapılması gerekir, bunun birçok çözümleri var. Bahsettiğiniz mahallelerdeki yapılar hem zemin analizi hem de yapı analizine muhtaçlar Soru: Burhaniye’nin Bahçelievler bölgesinde yeni imara açılan bir bölge var. Bu alanında zeminin genellikle kumluk olduğu söyleniyor. Şimdi o bölgede bir inşaat firması orada Jet Graut sistemi ile 3 blokluk bir site yapıyor. Ama hemen yanı başında bulunan başka bir inşaat ise temeli açıyor. Perde betonu yapıyor ve üzerine 5 kat çıkıyor. Bunun hangisi doğru işlem. Aslında bu söylediğiniz yeni gelen firma doğrusunu yapıyor. Öncelikle zemini iyileştirmek gerekir. Ondan sonra inşaat yapılması gerekir. Eğer zemin durumu buna uygun değil ise Jet Graut sistemi veya kazıklı sistem olarak da yapılır. Bu jeoloji mühendisinin raporunda nasıl yapılacağı öneriliyor. Mesela Çanakkale’de zemin iyileştirme zorunlu, kamu binalarında zorunlu. Şu an için yapılıyor. Kamu binaları konutlara göre güvenlik kat sayıları 1.5 kat fazladır. Çünkü afet zamanında ayakta durması zorunlu yapılardır, okul-hastane-karakol gibi. Konutlarda da zemin iyileştirme konusu tartışılması gerekir. Deprem anında ulaşım nasıl sağlanacak? Burhaniye’de yaşanabilecek olası bir deprem sonrası arama kurtarma çalışmaları ile birlikte yaşam kurtarma çalışmaları nasıl yapılacak. Burhaniye’nin ortasından geçen E-87 karayolu ilçeyi ortadan bölüyor. Bu nedenle acil ulaşım yolları nasıl olacak. Bahçelievler Mahallesine geçiş nasıl sağlanacak. E-87 Karayolu üzerindeki köprüde bir hasar olurda ulaşıma kapatılırsa diğer Mahallelere nasıl alternatif ulaşım sağlanacak? Bu köprü Burhaniye’de en sağlam olması gereken yapı. Bahcelievler ve sahil mahallelerdeki ana ulaşım yolu bu köprüden geçiyor. Böyle bir yıkımı düşünmek istemiyorum o bile yıkılırsa belli bir süre kaos yaşanır. Haber-Röportaj ve fotoğraf: Şenol TORLAK