Kadına yönelik cinayetler, herhangi bir

erkek tarafından “sırf kadın olduğu için”

işlenen cinsiyetçi cinayetlerdir. 

Siyasi iktidarlar da bu cinayetlerin

önlenmesi için gerekli politikaları

oluşturmak ve uygulanmakla;

cinayetleri işleyenlere kaşı da

yaptırımları yerine getirip,

kadını korumakla; cinayeti

“hazırlayan” ortama engel

olmak ve kadın korumakla;

toplumun tamamı da kadına

yönelik cinayetleri hazırlayan

koşullara karşı mücadele ile

yükümlüdür.

Medyada ise bu cinayetlere ilişkin

haberler, doğrudan olay odaklıdır.

Bunlar “üçüncü sayfalarda” yer alır.

Sunumları ise çoğunlukla, magazinel,

sansasyon odaklı hatta yer yer şiddetin,

cinayetin pornografisini yapar niteliktedir.

Kullanılan dil, bu cinayetlerinin öncelerini,

başta kamu gücü olmak üzere olayda ihmali

olanların sorumluluklarını yok saymakta,

çoğu kez de cinayeti “haklı” gösterecek

bir özellik sergilemektedir.

Medyanın kadına yönelik cinayetleri

verirken, erkek egemen kültürden

beslenerek yansıtması, cinayetlerin

öncesine ilişkin alınmaması gereken

önlemlerin alınmadığını da görmesi

gerekmektedir.

Haber dilinin, cinayete yaklaşımının,

kadından yana olması gerekir.

Kadına yönelik cinayetlerinin herhangi

bir adli olay olarak verilmemesi gerekir.

“Bu olay, kadına yönelik bir cinayettir”

denilmesine vurgu yapılmalıdır.

Kadın cinayetlerinin ‘üçüncü sayfa’da

değil, toplumsal ve siyasal bir sorun

olarak gazetelerin birinci sayfasında

veya politika-yaşam sayfalarında

yer alması gerekir.

Televizyon haber bültenlerinde de

kadına yönelik tüm cinayetlerinin

görünürlüklerinin artması için

kapladıkları alana, süreye ve

sıraya da dikkat edilmelidir.

Sunuşlarda söylenti, yakıştırma ve

kalıp yargılardan uzak durulmalıdır.

Cinayetin sorumlusu olarak cinnet

iflas, psikolojik sorun vb kolaycılığa

başvurmak yerine gerçek sorumlular

bulunarak yansıtılmalıdır.

Devletin kadını yeterli koruyamaması ve

toplumsal cinsiyet eşitsizliği, gelenekler,

aile vb haberlerde yer almalıdır.

Sansasyon ve pornografiden kaçınılmalı,

haber metni duygusallaştırma öğeleri

ile anlatılmamalıdır.

Magazinel, çekici, heyecanlı üslubun

sorunlu olduğu unutulmamalıdır.

Kadın değil, katil teşhir edilmelidir.

Öldürülen kadının teşhiri yerine zanlı,

zihniyeti teşhir edilmeli, kadının da

spekülatif anlamlar yüklenen

fotoğrafları kullanılmamalıdır.

Şiddeti sıradanlaştıran olay yeri

fotoğraflarına yer verilmemelidir.

Haber, failin ifadelerine dayanmamalı,

failin söylemleriyle yazılmamalı, manşet

onun ifadeleri ile çıkarılmamalıdır.

Kadın, öldürülmüş olduğundan, katilin

iddialarını çürütecek durumda değildir.

Cinayet, failin ya da öldürülen kadının

yaşam tarzıyla meşrulaştırılamaz.

Failin mesleği, yaşam tarzı, ilişkileri ve

davranışları, cinayet nedenini sıradan

durumlarla meşrulaştıracak biçimde

kolaycı bir üslupla verilmemelidir.

Öldürülen kadının mesleği, yaşamı,

sosyal ilişkileri veya davranışları da

spekülatif yargılara yol açabilecek

şekilde verilmemelidir.

Hiçbir meslek, davranış, yaşam tarzı da,

kadının bir erkek tarafından öldürülme

bahanesi veya gerekçesi olamaz.

Medyada kadınları daha da güçlendirecek

örnekler seçilmelidir

Kadına yönelik bütün cinayetler,

“cinayetin ötesinde” haberleştirilmeli,

toplumsal-siyasal bir olgu olarak kadın

cinayetlerine karşı acil önlemler alınması

temelinde verilmelidir.

Kadına yönelik cinayetlerle ilgili olumlu

yargı kararları öne çıkarılmalı, olumsuz

kararlar ise mutlaka “talep edilen”,

“olması gereken”le haberleştirilmelidir.

Kadına yönelik şiddet ve cinayetlerle

mücadelede kadınları güçlendirici örnekler

tercih edilmeli; şiddetten ve de öldürme

tehdidinden kurtulmuş olan kadınların

hikayeleri, kadınlar arası dayanışma ve

bu alanda yürütülen mücadelelere

yer verilmelidir.

YAVUZ CEMİL YAVUZ